Engelsiz Fırsat Okulları Projesi
KASDER, AB ile Merkezi Finans ve İhale Birimi tarafından ortaklaşa düzenlenen “Sivil Toplum Örgütleri Arasında Diyaloğun Geliştirilmesi” programına “Engelsiz Fırsat Okulları Projesi” ile katıldı. İşitme Engellileri ve Aileleri Derneği ortaklığı, Bahçeşehir Üniversitesi iştirakiyle yürütülen 8 aylık proje onaylanarak, 2011 Ocak’ta hayata geçirildi.
Dezavantajlı gruplar
Eğitim insanlar için vazgeçilmez ve evrensel bir haktır. Böylesine vazgeçilmez ve temel bir hak olan eğitim, ne yazık ki çoğu zaman eşit düzeyde ve erişilebilir olmaktan uzak uygulamalarla toplumun hizmetine sunuluyor.
– Beş yıl boyunca okula gittiği her gün, annesinin sırtında merdivenleri tırmanarak sınıfına erişebilen ve kendine hak bildiği eğitimini ısrarla, dirençle sürdürmeye çalışan Pınar…
– Kim bilir kaç kez düştüğü okulun merdivenlerinden, artık korkuluklara tutunarak güçlükle çıkabilen Özgür…
– Dördüncü kattaki sınıfına, söz verilen hizmetlinin değil, vefakar annesinin yardımıyla yarım saatte erişebilen, bu yüzden çoğu kez birinci derse gecikerek girmek zorunda kalan Leyla…
– Teneffüs saatlerinde aşağıya inemeyen ve bahçede oyun oynayan arkadaşlarını bulunduğu kattan iç geçirerek izleyen Eylem…
– Daha önce ayağı kaydığı için düşüp bir türlü kalkamadığı okulunun alaturka tuvaletine gitmemek için kendini sıkan ve hemen akşam olup eve yetişmeyi bekleyen Barış…
– Okulun bahçe kapısındaki kaldırıma çıkamadığı için elli metre öteden dolaşmak zorunda kalan Dilan…
Eğitimde fiziki koşulların yetersizliği
Türkiye’de ekonomik, coğrafi, sosyal ve kültürel koşullara bağlı olarak, eğitimde büyük bir fırsat eşitsizliğinden söz edebiliriz. Üzerine bir de engelli bireylerin mevcut eğitim olanaklarına fiziki yetersizlikler nedeniyle erişememesi de eklenince, kriz katlanarak büyüyor. Görsel, işitsel, zihinsel ve ortopedik açıdan dezavantajlı gurupların, eğitim mekanlarına erişimde yaşadığı güçlükler ve olanaksızlıklar, çoğu kez bu gurupların ya hiç eğitim alamamalarına ya da aldıkları eğitimi yarıda bırakmalarına; en iyimser ihtimalle de yetersiz eğitim almalarına neden oluyor.
Projenin hedefi
Engelsiz Fırsat Okulları Projesi; İstanbul’un dezavantajlı guruplar açısından erişilebilir olmayan bazı ilköğretim okullarında çalışma yapılarak, bu okullarda “erişilebilirlik mimari projeleri üretilmesi”ni hedefledi.
Projenin çıktıları
– Hazırlanan projeler, Milli Eğitim Bakanlığı’na sunuldu ve bu okullara erişilebilirliğin sağlaması istendi.
– Projenin uygulandığı her okulda, farklı engelli STK temsilcileri ve okul aile birlikleri işbirliğiyle “Engelsiz Fırsat Okulları Farkındalık Toplantıları” düzenlendi.
– Öğrencilerin kendi okulları için hazırlanmış “erişilebilirlik projeleri” kamuoyuyla paylaşıldı.
– Projeye özel kurulan Engelsiz Fırsat Okulları Çağrı Merkezi aracılığıyla Engelsiz Fırsat Okulları Telefon Hattı (444 E FOP) üzerinden ülke genelinde “erişilebilirlik sorunları nedeniyle eğitimleri aksayan dezavantajlı grupların bildirimleri” alındı.
– Geri bildirimler, arayan kişilerin engellilik durumlarına göre sınıflandırılarak; eğitim alma süreleri, eğitim bırakma nedenleri ve sürecin diğer özellikleri açısından raporlandı.
– Uygulanabilir bir medya planına da sahip olan proje, toplam 8 ay sürdü ve ulusal TV kanallarında birkaç ay boyunca Engelsiz Fırsat Okulları Projesi tanıtım filmi yayınlandı. Filmde eğitimin vazgeçilmez ve evrensel bir hak olduğu vurgulanarak, fırsat eşitliğinin engelliler açısından önemine dikkat çekildi. 444’lü bildirim hatlarının da yer aldığı tanıtım filmlerinde, projeye SMS’le destek olunması için 4 haneli GSM numarası paylaşıldı.
– KASDER’in bir başka yürüyen projesinin çıktıları ise bu projede girdi olarak değerlendirilmiştir. KASDER-İşKur işbirliğiyle gerçekleştirilen “Engelli Katılımlı Çağrı Merkezi Sertifika Eğitim ve İstihdamı” projesinde, kursu tamamlayarak sertifika alan engelliler, Çağrı Merkezi Operatörü olarak istihdam edilmiştir. EFOÇAM (Engelsiz Fırsat Okulları Çağrı Merkezi) rapor çıktıları, ilgili kamu kurumları ve toplumun değişik kesimleriyle paylaşılmıştır.
– Kamudan, gerek anayasal olarak, gerekse çeşitli uluslararası sözleşmelerle taahhüt altına alınan eğitim hakkının engelliler için de sağlanması talep edilmiştir.
Böylece FIRSAT OKULLARI ‘nın yaşam içerisinde yer bulmasıyla birlikte, bireylerin doğal olarak sahip oldukları dezavantajların etkisi kırılarak, fırsata dönüşmesinin önü açılması hedeflenmiştir.